2022 yılının kasım ayında OpenAl şirketinin dünyaya Chat GPT’yi duyurması büyük bir devrim yarattı. Bu, yapay zekânın insan hayatındaki rolünü hızlandıran bir gelişmeydi ve bugün Al teknolojilerinin hayatımıza ne kadar entegre olduğunu görebiliyoruz. Durum böyleyken yapay zekâ mühendisliği gibi mesleklerin popüler olması kaçınılmaz oldu. Bu içeriğimizde yapay zekâ mühendisliğinden ve gelişim potansiyelinden bahsedeceğiz. O hâlde mesleğin tanımıyla başlayalım.
Yapay Zeka Mühendisliği: Temel Beceriler ve Eğitim Yolları
Yapay zekâ mühendisliği, en basit tanımıyla makinelere insan becerileri kazandırmaya çalışan bir meslek alanı. Bu kapsamda bir yapay zekâ mühendisi, makinelerin; insan gibi düşünme, problem çözme, algılama, konuşma ve karar verme gibi yetenekleri kazanması için çalışır.
Bu alanda çalışmayı düşünen kişilerin; derin öğrenme, makine öğrenimi, doğal dil işleme ve yazılım geliştirme gibi konulara ilgili olması ön şartlardan biri. Bunların yanı sıra bu konuda çalışan kişilerin belirli bilgisayar programlarına ve yazılım dillerine aşina olması da artı sağlıyor.
Sabırlı mısınız? Al mühendisliğinde belki de en önemli becerilerden biri sabırdır. Bu mesleğin büyük bir kısmı zor problemleri sabırla ve sakinlikle çözmekten oluşur. Yeni teknolojileri takip etmek ve takım çalışmasına yatkın olmak kadar sabır da oldukça önemlidir.
Bir kişinin bu işi yapabilmesi için üniversitelerin dört yıllık “Yapay Zekâ Mühendisliği” bölümünden mezun olması gerekir. Mezuniyet sırasında ya da sonrasında bazı alanlarda sertifika kazanmak da faydalı olacaktır. Veri girişi kurulumu, makine öğrenme algoritmaları, yazılım üretim döngüsü, örüntü eşleme ve veri madenciliği konularında eğitim almayı düşünebilirsiniz.
Endüstriyel ve Ticari Uygulamalarda Yapay Zekâ
Ses tanıma, görüntü işleme, muhakeme ve doğal dil işleme gibi kompleks özellikleri içeren Al teknolojisinin dünyadaki izlerini kolayca görmek mümkün. Günümüzde yapay zeka teknolojileri; navigasyon, savunma sanayisi, sosyal güvenlik, sağlık hizmetleri, e- ticaret, siber güvenlik ve sesli asistan yönetimi gibi çeşitli alanlarda kullanılıyor.
İş veriminde iyileştirmeler sunan yapay zekâ, tıp ve sağlık endüstrisinin en büyük kaynaklarından biri. Bu alandaki tanı ve tedavileri kolaylaştıran cihaz sistemlerinin gelişiminde Al teknolojisinden sıkça yararlanılıyor. Aynı şekilde mimarlık, mühendislik, reklamcılık ve oyun geliştirme alanları da Al kullanımının rastlandığı alanlardan. Yapay zekâ, otomatik programlama gibi çeşitli uzmanlık sistemlerinde de çağın ötesinde çözümler sunuyor.
Geleceğin Mesleği: Kariyer Yolları ve Beklentiler
Geleceğin mesleği olarak görülen yapay zekâ mühendisliği için birçok kariyer yolu çıkışı var. Bu noktada Al teknolojisi ile ilgili bir meslek yapmayı düşünenlerin kendini iyi analiz etmesi ve uzmanlık alanları hakkında fikir edinmesi faydalı olabilir.
Yapay Zeka Mühendisliğinde Uzmanlık Alanları
Yapay Zekâ Mühendisliği bölümünden mezun olan kişiler; robotik, doğal dil işleme, makine öğrenmesi, algoritma geliştirme, veri madenciliği ve büyük veri analizi gibi alanlarda uzmanlaşabiliyor. Ayrıca; veritabanı yönetimi, yapay sinir ağları ve yazılım geliştirme gibi konular da bu mesleğin uzmanlık alanında yer alıyor. Bu bölümde eğitim alan kişiler;
- Al mühendisi,
- Makine öğrenimi mühendisi,
- Veri bilimcisi,
- Yazılım mühendisi,
- Veritabanı yöneticisi,
- Veri madencisi,
- Robotik mühendisi,
Gibi alanlarda kolaylıkla çalışabiliyor. Bu gibi alanlarda uzmanlaşarak danışmanlık ve yöneticilik yapmak mümkün. Özetlemek gerekirse; yapay zekâ mühendisliği alanında bir şeyler yapmak isteyenler; tasarım, geliştirme ve uygulama kısımlarında uzmanlaştırma fırsatına sahip.
Teknolojinin Evrimi ve Meslek Üzerindeki Etkisi
Teknoloji her geçen gün evrimleşiyor ve Milenyum Çağı internet ve mobil cihazların ekmek ve su gibi tüketildiği bir çağ oldu. Bu durum insanlık için yeni değişiklikler doğurdu ve bazı meslek dallarının değeri arttı. Al mühendisliği de bunlardan biri. Teknolojiyle iç içe olan birçok mesleği geride bırakan yapay zekâ, günümüzün en popüler meslekleri arasında. Robotlar üzerinde yapılan önemli boyuttaki çalışmalar ile birlikte modelleme ve yazılım uzmanlarına olan ihtiyaç her geçen gün artıyor. Aynı şekilde robotların bakım ve onarımları ile ilgilenen teknisyenlere duyulan ihtiyaç da yüksek.
İçinde bulunduğumuz devirde teknolojilerin birleşimi ile “Veri Bilimcisi” ve “Blockchain Geliştiricisi” gibi yapay zekâyı yakından ilgilendiren meslek kolları da ortaya çıkıyor. Elbette bunun altında yapay zekâ teknolojilerinin, bilgi işlem gücündeki artış ve kullanılabilir verilerin artışı gibi konularda önemli ölçüde ilerleme kaydetmesi var. Al alanının bir alt kümesi olan makine öğrenimi, onun daha gelişmiş versiyonu olan derin öğrenme ve NLP gibi kavramların gündeme gelmesi de mesleğin ne kadar revaçta olduğunu ortaya koyuyor.
Yapay Zeka Etiği ve Toplumsal Etkileri
Son olarak Al teknolojisinin toplum üzerindeki etkilerinden bahsetmekte fayda var. Yapay zekâ desteğiyle çalışan makineler, müşteri desteği ve veri girişi gibi niş alanlarda daha şimdiden insanların yerini aldı ve bu da etik kaygıları gündeme getiriyor. Şirketler için maliyet tasarrufu sağlasa da robotlar etik olarak henüz yeterli gelişime sahip değil. Bu konudaki bazı etik kaygılar:
- Mahremiyet ihlâli riskleri
- Yapay zekânın başkalarını aldatma ihtimâli
- Robotların insanları manipüle etme olasılığı
- Geliştirilen yazılımların bazı insanlara önyargıyla yaklaşması
Birçok toplumda yapay zekâ teknolojisinin benimsenmesindeki zorluk, işten çıkarılma ve önyargı gibi konularla anılıyor. Bu teknolojilerin önlenemez gelişimi devam ederken potansiyel zararlarını minimuma indirecek gelişmelerin yapılması ve işin etik tarafında yapılandırmaya gidilmesi gerekiyor.