İşveren ve çalışan arasında zaman zaman anlaşmazlıklar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda tarafların iletişime geçmesi ve sorunlar hakkında görüşmesi oldukça önemlidir. Aksi takdirde sessiz işten çıkarma gibi problemler yaşanabilir. Hem kurumu hem çalışanı yıpratan bu duruma her geçen gün daha sık rastlanır. Bu yazıda iş dünyasına hâkim olan kavramlar arasındaki sessiz kovmadan bahsedeceğiz.
Sessiz İşten Çıkarma Nedir?
Sessiz işten çıkarma, fiilen kovulmayan çalışanın istifaya yönlendirilmesidir. Çatışmadan kaçınma ve kıdem tazminatı gibi masraflardan kurtulma gibi amaçlarla uygulanır. İşverenler, performansından ya da davranışlarından memnun olmadığı personeller için söz konusu yönteme başvurur. Açıkça işten çıkarmak yerine çeşitli yollarla bu isteğini ortaya koyar. Sessiz kovma olarak da adlandırılan bu durumun varlığına işaret eden bazı göstergeler bulunur. Aşağıda sessiz işten çıkarma belirtilerini görebilirsiniz.
- Terfi gibi kariyer gelişim fırsatlarının engellenmesi
- İş birliği ve takım çalışması kültüründen dışlanma
- Zam teklifinin ertelenmesi ya da reddedilmesi
- Daha önce verilen sözlerin yerine getirilmemesi
- E-postalara ve aramalara geri dönülmemesi
- Toplantılara ve önemli kararlara dâhil edilmeme
- Tecrübe ve becerilerin göz ardı edilmesi
- Nitelikle uygun projelerde görev verilmemesi
- Aşırı fazla ya da yetersiz iş yükü
- Danışma ve destek taleplerinin karşılık bulmaması
Bu sorunun belirtileri arasında kurum içi adaletsizlik de yer alır. Buna sizinle aynı yetkinliklere sahip ve benzer pozisyonda çalışan birinin daha fazla maaş alması örnek olarak verilebilir. Benzer şekilde başarılarınıza ve fikirlerinize kayıtsız kalınması da sessiz işten çıkarmanın en belirgin göstergelerinden biridir.
Sessiz Kovma Mobbing Olarak Sayılabilir mi?
Sağlıklı bir kurum içi kültür oluşturmanın yolu, sürekli iletişim ve karşılıklı saygıdan geçer. İşveren ve çalışanlar arasındaki pozitif paylaşımlar azaldığında sessiz kovma gibi sorunların açığa çıkması muhtemeldir. Bir tür mobbing sayılan bu davranış, bireylerin günlük hayatını ve kariyer yolculuğunu son derece olumsuz etkiler. Bu nedenle öncelikle mobbingin ne olduğunu, hangi davranışları içerdiğini ve neden olduğu sonuçları incelemekte fayda vardır.
İş dünyasında sıklıkla rastlanan mobbing, özetle çalışanlara uygulanan sistematik psikolojik şiddettir. Dışlanma, görmezden gelinme, aşağılanma ve haksız yere eleştirilme gibi davranışlarla açığa çıkar. Hatta kimi zaman sözlü ve fiziksel tacize vardığı için şirketler açısından ciddi bir problemdir. Çalışanın ruh sağlığını ve motivasyonunu olumsuz etkileyen sessiz işten çıkarma, benzer sonuçlara yol açtığında mobbing kapsamında değerlendirilebilir.
Sessiz Kovulmayla Karşı Karşıyaysanız Yapabilecekleriniz
Sessiz kovulmayla başa çıkmak için izleyebileceğiniz bazı yollar bulunur. Bunların başında yetkili kişilerle açıkça iletişim kurmak gelir. Çatışma yaratan sorunları belirlemek, durumu netleştirmek ve yanlış anlaşılmaları gidermek için öncelikle iletişim yolunu deneyebilirsiniz. Sessiz işten çıkarmaya maruz kalan bireylerin atabileceği diğer adımlar şunlardır:
- Eğer varsa insan kaynakları departmanına başvurarak yaşadığınız sorunlar hakkında destek alabilirsiniz.
- Çalışma arkadaşlarınızla konuşarak onların fikrini alabilir, aynı sorunla mücadele edip etmediklerini öğrenebilirsiniz.
- E-postalara geri dönülmemesi, görev tanımında uyumsuzluk ve projelere dâhil edilmeme gibi somut kanıtlar belirleyebilirsiniz.
- Çalışan haklarını öğrendikten sonra elinizdeki verilerle beraber maddi ve manevi açıdan uğradığınız zararı gidermek için yasal yollara başvurabilirsiniz.
Bu noktada işveren açısından sessiz kovmayı önlemenin yollarına değinmekte yarar vardır. Zira bu davranışın çoğu zaman bilinçsiz olarak gerçekleştirildiğine ya da şirketlerde istenenden farklı sonuçlar meydana getirdiğine rastlanır. İşveren olarak güçlü ve sürekli iletişimi ilk sıraya koymalısınız. Örneğin performansından ya da ekip içi davranışlarından memnun olmadığınız çalışanlarınıza bu durumu bildirmeniz önemlidir. Böylece bu soruna birlikte çözüm getirebilir, personel sadakatini ve kurum içi kültürü güçlendirebilirsiniz.
