Teknolojik gelişmelerle birlikte içerisinde bulunduğumuz çağ sürekli bir değişim göstermektedir. İnternetin gelişimi ve yaygınlaşması ile sosyal medya platformlarında da artış yaşanmıştır. Bu artış markaların her yaş kitlesine görünür olmasına sebebiyet vermiştir. Özellikle içerik bakımından yaşanan artış ile insanlar gündemi takip etmek, sosyal çevrelerindeki gelişmelerden haberdar olmak gibi etkinlikler için çok fazla vakit harcayabilmektedir.
Sosyal medya ile yoğunluğu artan sürekli aktif olamama ve gelişmelerden geri kalma korkusu, FOMO (Fear of Missing Out) kavramının doğmasına sebep olmuştur. Fear of Missing Out kavramına daha yakından bakarken, aynı zamanda dijital pazarlamadaki etkisine de değineceğiz.
FOMO nedir?
Açılımından da anlaşılacağı üzere “kaçırma korkusu” diyebileceğimiz FOMO, kaçırılmaması gerekenler bakımından özellikle “fırsatlar”ı işaret eder. İçerisinde yer aldığımız mevcut çağın teknolojik gelişmeleri insanları telaşa sürüklemektedir. Bu telaşlara örnek vermek gerekirse arkadaşlarınızın ya da bir sosyal medya ünlüsünün nerelere gittiğini, neler yediğini sürekli bir şekilde artan bir merak duygusuyla takip etmek fırsatları kaçırma korkusuna işaret sayılabilir. FOMO etkisi altında olup olmadığınızı kendinize soracağınız birkaç soru ile tespit edebilirsiniz:
- Takip ettiğim kişilerden daha az eğlendiğim veya gezdiğim hissine kapılıyor muyum?
- Takip ettiğim kişiler benden daha iyi hayatlar mı yaşıyor?
- Takip ettiğim kişilerde gördüklerim bende rahatsız edici duygular oluşturuyor mu?
Kişi sosyal medyadan takip ettiği insanların hayatlarını kendi hayatıyla kıyaslamaya meyillidir ve bunun sonucunda duygusal dalgalanmalar yaşar. FOMO kişide kıskançlık, pişmanlık, dışlanma, mutsuzluk gibi hisler oluşturmasının yanı sıra paranoya, kıyaslama ve çarpıntı gibi belirtiler de gösterebilir. Siz de bu sorulardan herhangi birisine dahi evet veya evete yakın bir cevap veriyorsanız fırsatları kaçırma korkusu yaşıyor olmanız çok muhtemel.
Dijital Pazarlamada FOMO etkisi nasıl oluşturulur?
Dijital pazarlama günden güne kendisine daha fazla bilgi katarken, bunlara FOMO da dahil olmuştur. Şirketler, bahsettiğimiz olumsuz duyguları kendileri için olumlu olacak şekilde yönetmeye çalışmaktadır. Yani FOMO etkisi kullanılarak dijital pazarlama faaliyetleri yürütülür. Peki bu pazarlama faaliyetleri nasıl oluşturulur?
- Tüketicinin fırsatları kaçırma korkusunu tetiklemek üzerine, iyi çalışmalar yürütülmelidir.
- Tüketicilerin satın alma davranışları iyi bir şekilde incelenerek buna göre satın alma aşamasında hangi duygulara sahip oldukları belirlenmelidir.
- Dijital pazarlama faaliyetlerinde mesajlar çok önemlidir. Tüketicinin satın alma duygusunu tetiklemeye yönelik mesajlar üretilmelidir.
- Mesajlarda “almazsan pişman olursun” tarzında olumsuz mesajlar vermek yerine “bu ürünü alırsan şu şu şekilde sana avantaj sağlar” şeklinde olumlu mesajlar verilmelidir.
- Kısa süreli kampanyalar ile tüketicilerin satın alma davranışı tetiklenebilir. Örneğin promosyon ürün dahil edilen bir ürünün alınabilmesi için 2-3 günlük bir süre tanınabilir. Bu durum tüketicide paniğe sebep olabilir ve satın alma duygusu tetiklenebilir.
Dijital pazarlamada FOMO etkisi oluştururken kullanılabilecek tekniklerden de bahsetmek yerinde olacaktır. Bunlar zaman kısıtlama, sosyal kanıt ile ikna, sosyal medya ve mesaj dili teknikleri olarak sıralanabilir.
- Zaman kısıtlama tekniği, daha önce de bahsettiğimiz üzere kısa süreli kampanyaları işaret eder. “Günün Fırsatı” gibi kampanyalar ile tüketiciye bahsedilen ürünü daha sonra bu fiyatla alamayacağı şeklinde mesajlar gönderilebilir.
- Sosyal kanıt ile ikna tekniği daha çok kullanıcı deneyimini içerir. Ürünlere yapılan yorumlar ya da ünlü bir kişinin yaptığı tanıtım ile kanıt oluşturulur.
- Sosyal medya tekniğinde sayfalar aktif bir şekilde kullanılır ve tüketiciye düzenli sinyaller gönderilir.
- Mesaj dili tekniğinde ise ürünün satın alınması yönünde bir aciliyet duygusu oluşturulur. “Son 3 ürün” veya “incelediğin ürün tükenmek üzere” gibi mesajlar ile tüketici, satın alma davranışını göstermesi yönünde ikna edilmeye çalışılır.
