Karar Yorgunluğu Nedir? Nasıl Başa Çıkılır?
Karar Yorgunluğu Nedir? Nasıl Başa Çıkılır? | İş hayatında başarılı olmak için yapabileceğiniz pek çok şey vardır. Verimliliği artıran donanım özelliklerine sahip bir ofise yerleştikten sonra yapılacak ilk iş, zihninizi daha verimli hale getirmektir. Ancak günlük iş akışı içerisinde almanız gereken çok sayıda kararla kendinizi yıpranmış hissedebilirsiniz. Tükendiğinizi düşündüğünüz, üretemediğiniz ve pes etmeye hazır hissettiğiniz durumlarda bunun geçici bir zihin yorgunluğu olduğunu unutmamalısınız.
İşte karar yorgunluğu adı verilen ve sizi bazen çıkmaza sürükleyen süreçle ilgili önemli bilgiler…
Karar Yorgunluğu Nedir?
Karar yorgunluğu terimi ilk olarak psikolog Roy F. Baumeister tarafından seçim yapma yükünden kaynaklanan zihinsel ve duygusal gerilimi tanımlamak için kullanıldı. Kişi, aynı anda birden çok görevi yürütüp kararlar aldıktan sonra zihinsel olarak yorgun hissedebilir. Tükenmişlik hissiyle beraber kişide karar verme yeteneğinin bir anda yok olduğu söylenebilir. Tamamen psikolojik olan bu sürece karar yorgunluğu denir.
Bilişsel olarak zorlandığınız anlarda süreç artık olumsuz ilerler ve bu da kararlarınıza yansır. Bu durum ego tükenmesi olarak da adlandırılır. Karar verme sürecinin ve iradenin zihinsel aktivitede değeri düşük olduğunda kontrol zayıflar ve benlik kaynakları tükenir. Dolayısıyla stresi de beraberinde getirecek bir karar yorgunluğu başlar.
Karar Almak Neden Zordur?
Yaşanan bazı gelişmeler çok fazla karar gerektirir ve bu durum yeni kararlar verme güçlüğünün gelişmesine katkıda bulunabilir. Zihin enerjisi tükendiğinde bilişsel çaba isteksizleşir. İnsanlar “seçenek yüklemesi” ile karşılaştığında stres altına girer ve karar şevki kırılır. Dolayısıyla karar verilmesi gereken işlerde harekete geçememe veya zayıf kararlar alma gibi sorunlar oluşur.
Mesela ünlü bir sandviççiden öğle yemeği sipariş edeceksiniz. 7 çeşit ekmek, 5 çeşit peynir, 20 çeşit malzeme ve 12 çeşit sos arasından arzu ettiğiniz tada karar vermeniz zor olabilir. Bazen kahve seçiminde dahi bir süre düşünmek zorunda kalırsınız. Bardak boylarından çeşitli kahve kombinasyonlarına onlarca seçenek bulunur. Kahve sıranız geldiğinde aceleyle dilinize ilk geleni söylersiniz. Oysa sürekli içtiğiniz tek çeşit bir kahve olsaydı tercihiniz daha kolay olacaktı. Bazı seçimler önceden yapıldığı için karar almak kolaylaşırken o an bir karar vermeniz gerektiğinde bunu zorlayıcı bulabilirsiniz.
Dikkat Dağıtıcı Unsurları Kaldırmak İçin Neler Yapılabilir?
Karar verme yorgunluğu zamanla erteleme hastalığına da dönüşebilir. Herhangi bir projeye odaklanmayı zorlaştırır, belirlenen bir zaman diliminde yetişmesi gereken işlerde detaylar görmezden gelinir. Beyin kapasitesi üzerine yük almış hisseder, düşünceleriniz karmaşıklaşır, hata yapma olasılığınız artar. Ancak bu durumu önlemek için yapabileceğiniz bazı basit şeyler bulunur:
- Önemli kararları sabahları almak
- Günü planlamak
- Seçenekleri azaltmak
- Zihin için gerekli olan enerjiyi sağlamak yani tok olmak
- Basit olanla işe koyulmak
- Mükemmele değil, yeterli olana odaklanmak
- Odaklanmayı etkileyen şeyleri ortadan kaldırmak
Bu önerileri iş akışınıza uyarlarsanız hissettiğiniz zihinsel yorgunluğun zamanla azaldığını görebilirsiniz. Böylece hem kariyerinizde başarılı atılımlar yapmaya devam eder hem de zihninizi verimli bir hale getirebilirsiniz.
